به صورت کلی بازی ابری (Cloud Gaming) یعنی اجرای بازی ها روی سرورهای ابری و پخش زنده تصاویر خروجی به دستگاه‌کاربر است. به طوری که دیگر نیازی به سخت‌افزار قدرتمند در سمت کاربر وجود‌ندارد. این فناوری از اواخر دهه ۲۰۱۰ باسرویس هایی مانند Onelive و Gaikai آغاز شده و امروز شرکت های بزرگی مثل Microsoft، Nvidia، Google، با پلتفرم های Xbox Cloud Gaming، GeForce Now و Stadia به رقابت پرداخته است.
رشد بازی ابری که در سال ۲۰۲۴ به ۹,۷۱ میلیارد دلار رسیده است، پیش‌بینی میشود در سال ۲۰۲۵ به ۱۵,۷۴ میلیارد دلار برسد و تا سال ۲۰۳۲ از مرز ۱۲۰ میلیارد دلار عبور کند. به دلیل حذف میار به سخت‌افزار گران قیمت و افزایش دسترسی کاربران به بازی های AAA، بازی ابری به سرعت در حال گسترش است و نقش مهمی در دموکراتیزه کردن صنعت بازی خواهد داشت. در ادامه این مقاله به بررسی دقیق بازی ابری مپردازیم با ما همراه باشید.
پیشینه
بازی ابری یا «گیمینگ آن دِماند» عبارت است از اجرای بازی بر روی سرورهای قدرتمند و ارسال لحظه‌ای تصویر و صدا به کاربر از طریق اینترنت. این روش برخلاف بازیهای سنتی است که نیازمند نصب و Gaikai ارائه شدند که با استقبال محدود اما نوآورانه‌ای روبرو شدند و نشان دادند پخش استریم بازی امکان‌پذیر است.
در سال ۲۰۱۷ Nvidia با رونمایی از GeForce وارد میدان شد. سرویسی که به کاربران امکان می‌داد با نصب بازیهای خریداری‌شده از پلتفرم‌های مختلف، روی هر دستگاهی بازی کنند. یک سال بعد گوگل با معرفی Stadia نقطه عطف دیگری در تاریخ بازی ابری رقم زد که هدف آن ارائهی بازیهای AAA بدون نیاز به کنسول یا دانلود بود. با ورود مایکروسافت و ارائهِ‌ی Xbox Cloud Gaming برای مشترکین Game Pass Ultimate در سپتامبر ۲۰۲۰، رقابت اصلی شکل گرفت و سهم بازار این حوزه به سرعت افزایش یافت.
مقایسه سرویس‌ها
Xbox Cloud Gaming
سرویس بازی ابری مایکروسافت که از طریق اشتراک Game Pass Ultimate در دسترس است، به کاربران امکان می‌دهد بیش از ۳۰۰ عنوان را بدون نیاز به دانلود و اجرا کنند و تجربه‌ای نزدیک به کنسول Xbox را نیز اضافه کرد تا انعطاف‌پذیر بیشتر ارائه دهد. کیفیت تصویر تا 1080p و نرخ ۶۰ فریم بر ثانیه با تاخیر نسبتا کم در شرایط شبکه‌ی مناسب، از مزایای این سرویس است.
GeForce Now
انویدیا با با GeForce Now به کاربران اجازه می‌دهد بازیهای خریداری‌شده از Steam، Epic و دیگر پلتفرم‌ها را روی سرورهای RTX پردازش و استریم کنند. این سرویس بازی ابری به لطف رندر RTX و تاخیر کمتر، جذابیت قابل‌توجهی دارد. همچنین توانایی اجرای بازی در وضوح 4k و پشتیبانی از DLSS از ویژگی‌های برجسته‌ی آن است.
سایر رقبا
سرویس‌هایی مانند Google Stadia از زیرساخت وسیع گوگل بهره می‌برند و امکان اجرای بازیهای AAA را روی مرورگر کروم و یوتیوب فراهم کردند. هرچند Stadia با چالش‌های جذب کاربر و محتوای انحاصری روبرو شد. پروژه‌ی LiquidSky نیز که توسط والمارت خریداری شد، نمونه‌ای از تلاش‌های مستقل برای ورود به این بازار بود، اما رقابت با غول‌های فناوری آن را به سمت منحل شدن سوق داد.
چالش‌های بازی ابری
یکی از مهم‌ترین مشکلات بازی ابری، داشتن تاخیر یا Latency است که ناشی از پایدار نبودن یا پرسرعت نبودن اینترنت است. به گفته‌ی Meta، برای تجربه‌ی روان بازی باید تاخیر زیر ۲۰ میلی‌ثانیه باشد تا کیفیت تصویر دهی ۶۰ فریم در ثانیه حفظ شود. این موضوع در مناطق با زیرساخت شبکه ضعیف یا ترافیک اینترنت بالا، چالشی جدی ایجاد میکند.
زیرساخت دیتاسنترها نیز بخش دیگری از معادله است. شرکت‌هایی مانند مایکروسافت و گوگل میلیاردها دلار در توسعه مراکز داده هزینه کرده‌اند تا از پوشش جغرافیایی گسترده و تاخیر کم بهره‌مند شوند. اما این مراکز نیازمند مصرف بالای انرژی هستند که بحث هزینه‌های زیست محیطی را به دنبال‌دارد. به طوری که سرویس های ابری بزرگ میتوانند ردپای کربنی قابل توجهی برجای بگذارند. ازسوی دیگر، محدودیت‌های پهنای باند و کیفیت شبکه خانگی کاربران نیز میتواند منجر به قعطی و ناپایداری جریان بازی شود. مطالعه ای در زمینه UX بازیهای VR نشان داد که کاهش پهنای باند و افزایش Packet Loss تاثیر منفی شدیدی بر رضایت کاربران بازی ابری دارد.
نقد وبررسی کاربری(UX)
Polygon در بررسی خود از Xbox Cloud Gaming به سادگی رابط کاربری و عملکرد قابل قبول بازی ابری آن اشاره کرده، اما ضعف در پشتیبانی از کنترلرهای غیراصلی و برنامه‌های تلفن‌همراه را نقد کرده است .
Tom’s Guide پس از آزمون سرویس‌های بازی ابری روی تلویزیون‌های LG، تأکید کرد که هرچند دسترسی آسان‌تر شده، اما تاخیر و وابستگی به شبکه‌ی خانگی هنوز تجربه‌ی کنسولی را تکرار نمی‌کند .
بررسی کاربران در وبلاگ‌های تخصصی نیز نشان می‌دهد برخی گیمرها از عدم مالکیت کامل محتوا و احتمال حذف ناگهانی بازی‌ها از سرویس‌ها ابراز نگرانی می‌کنند؛ موضوعی که تأثیر قابل توجهی بر تصمیم خرید اشتراک دارد .
چشم‌انداز آینده
سرمایه‌گذاری‌های کلان در مراکز داده و پیشرفت فناوری‌های 5G و لبه‌ی شبکه (Edge Computing) میتواند تاخیر را به حداقل برساند و تجربه‌ی بازی ابری را به سطح کنسول‌های خانگی نزدیک کند . هوش مصنوعی در بهینه‌سازی فشرده‌سازی ویدیو و مدیریت بار سرور، نوید کاهش نیاز به پهنای باند و ارتقای کیفیت تصویر را می‌دهد . با گسترش شبکه‌های CDN و مراکز لبه‌ای، دسترسی گیمرها به بازی ابری در نقاط دوردست نیز بهبود خواهد یافت.
نتیجه گیری
بازی ابری با حذف نیاز به سخنت افزار قوی و گران قیمت و ارائهی ترجربه‌ی فوری بازی، امکان دسترسی گسترده به بازیهای AAA را فراهم میکند. در عین حال چالش‌هایی مانند تاخیر، مصرف انرژی و مالکیت محتوا باید برطرف شوند تا این فناوری بتواند جایگاه پایداری در صنعت گیم بیابد. با پیشرفت زیرساخت‌های شبکه و نوآوری‌های فنی، چشم‌انداز روشنی برای بازی ابری در سال‌های آتی متصور است، اما رقابت بین شرکت‌های بزرگ و رضایت نهایی کاربران همچنان معیارهای اصلی موفقیت خواهند بود.
برای مطالعه جزئیات بیشتر درمورد اخباربازی، به صفحه اصلی اخبار مراجعه کنید.
