
با توجه به پیشرفت ستودنی تکنولوژی و هوش مصنوعی, ترکیب پزشکی و هوش مصنوعی سبب ایجاد دستاورد هایی همچون عمل های جراحی با دقت بسیار بالا با کمک ربات های توسعه یافته توسط هوش مصنوعی و تشخیص دقیق بیماری ها و گاهی با درمان های شخصی سازی شده به میادین آمده است.
در این مقاله قصد داریم تا دو مورد از برترین ربات ها را بررسی کنیم و با شما به اشتراک بگذاریم.
ربات جراحی داوینچی
Da Vinci Surgical System در حال حاضر, پیشرفته ترین ربات جراحی است, اما جالب توجه است که سیستم جراحی داوینچی, در سال ۲۰۰۰ توسط یک شرکت فناوری مستقل در آمریکا به نام Intuitive Surgical وارد بازار پزشکی شد.اما با گذشت زمان و پیشرفت در تکنولوژی تغییرات زیادی کرد و پیشرفته تر شد.
وظیفه این ربات با توجه به دقت بسیار بالای که دارد, قادر هست تا عمل های میکروسکوپی و دقیق انجام دهد و با کم ترین جراحت ممکن, جراحی را با موفقیت به اتمام برساند.
این ربات در جراحی هایی مانند گوارشی,زنان و زایمان,گوارشی, و حتی جراحی های قلب استفاده میشود.

اجزای سیستم داوینچی
این سیستم متشکل از یک کنسول جراحی که در اصل, مرکز کنترل ربات توسط جراح است و با کمک چشم نما, تصویری ۳ بعدی از از ناحیه ای که جراحی در حال انجام است نشان میدهد.هدایت این کنسول جراحی با کمک پدل ها و ابزار های جراحی است که قابلیت بررسی و جراحی در سطح میکرو را فراهم میکند.
بازو های این ربات که توسط کنسول هدایت میشود, مجهز به ابزار های جراحی است که این بازو های رباتیک در بهبود روند و سرعت جراحی و دقت بالای آن بسیار تاثیر گذار بوده و سبب دقت بسیار بالاتر نسبت به جراحی های که مستقیما دست انسان دخالت میکند را دارا است.

این سیستم جراحی هایی با کمترین درصد خطا با برش های کوچک و بسیار بسیار ظریف انجام میدهد و سبب کاهش درد در حین عمل و بعد از آن میشود که در نتیجه سبب زمان بهبودی کوتاه تر و همچنین کاهش عوارض های جانبی نسبت به جراحی های طولانی که انسان دخالت مستقیم دارد میشود.
دقت این سیستم سبب میشود تا به بافت های سالم محل جراحی, هیچ جراحتی وارد نشود و فقط محل مورد نظر برش داده خواهد شد و سبب کاهش در جراحت خواهد شد.
مزایای ربات داوینچی
جراحان پیش از این, در چنین عمل هایی, فشار زیادی هم از لحاظ روانی و هم از لحاظ جسمی تجربه میکردند, اما زین پس با کمک ربات جراحی داوینچی, قادر به انجام عمل در حالت بسیار راحت تر نسبت به قبل انجام شود.قابلیت چرخش ۳۶۰ درجه بازو های این ربات, در جراحی های بسیار پیچیده, کارآمد بوده و با ظرافت بالا, پیچیده ترین جراحی ها را توانا بوده تا به موفقیت کامل برساند.
با گذشت زمان و پیشرفت در تکنولوژی این ربات, جراحان قادر هستند تا از راه دور جراحی را پیش ببرند و بر روی آن نظارت داشته باشند.هزینه خریداری و نگه داری این ربات, بسیار بالا بوده و این سیستم بیشتر در کشور های اروپایی و آمریکایی دیده میشود.
پیچیدگی کار با این دستگاه, از معایب آن است, چرا که جراحان میبایست زمان نسبتا زیادی را برای کنترل این دستگاه یادبگیرند.

ربات جراحی Vicarious Surgical
از اولین شرکت ها در جهان که به جراحی با کمک واقعیت مجازی “Virtual Reality” مجهز شده اند, شرکت Vicarious Surgical بود که با توسعه در صنعت رباتیک, وارد حوزه پزشکی شده اند و با کمک هوش مصنوعی و رباتیک, به جراحی هایی با دقت بالا و پیچیده متمرکز شده است.

گستره جراحی
ربات جراحی Vicarious Surgical در جراحی های پیچیده و حساس کاربرد دارد, به طور مثال در جراحی های گوارشی مانند جراحی روده, معده و کیسه صفرا.در جراحی های مربوط به بافت های بسیار حساس داخل شکم و کبد, بایپس قلب و دیگر مشکلات قلبی, جراحی های رحم و تخمدان, و جراحی هایی مربوط به برداشتن تومور و بافتهای سرطانی نقش دارد.

ویژگی های ربات جراحی Vicarious Surgical
این ربات, با ترکیب بسیار نو و هوشمندانه از رباتیک, هوش مصنوعی و واقعیت مجازی “VR” بازو های رباتیک هوشمند با دقت بسیار بالا, کنترل از راه دور و عدم استفاده از سیستم های سنگین و سخت با تحلیل اتفاقات احتمالی, بافت جراحی و محیط آن, به جراح پیشنهاداتی برای جراحی به روش های بهینه و بهتری میدهد و این پردازش به کمک هوش مصنوعی وسعت یافته است.
با دقت بسیار بالایی که بازوی ۳۶۰ درجه ای رباتیک این سیستم دارد, میتواند در محل جراحی, با دریافت ارتعاشات, و حدس های دقیق احتمالی در فشار ها و یا مقاومت ها در بافت های در حال جراحی, به جراح پیشنهاداتی مبتنی بر بهینه جراحی میدهد و جراح را از وضعیت جراحی به طور کامل و واضح خبر دار میکند تا از صدمات احتمالی جلوگیری کند.
در سیستم واقعیت مجازی, جراحان قادر هستند تا با کمک هدست های مخصوص جراحی VR, به تصاویر سه بعدی از بافت مورد نظر دست یابند.
با کمک این تصاویر, جراح درک بالایی از محل و موقعیت جراحی دست مییابد و با دقت بسیار بالا با حرکات میکرو, جراحی های حساس را به راحتی با کمترین خطای انسانی و برش دقیق محل مورد نظر, بدون آسیب رسیدن به دیگر بافت های سالم کنار محل جراحی, قابل انجام خواهد بود.
سیستم VR این ربات, به جراح کمک برای جراحی کامل از راه دور میدهد اما با توجه به درجه سختی عمل, این قابلیت ممکن است قابل استفاده نباشد.

از دیگر قابلیت هایی که هوش مصنوعی برای این ربات فراهم شده است, قابلیت شبیه سازی یک جراحی با درجه سختی های متفاوت را میدهد تا جراحان در کار با این کنسول کاملا ماهر بشوند و در کوتاه ترین زمان ممکن بتوانند در شرایط های مختلف جراحی از این ربات بهره ببرند.

در نهایت
اگرچه دو ربات Da Vinci Surgical System و Vicarious Surgical در جراحی های مختلفی به کمک انسان آمده اند, اما تا کنون امکان انجام جراحی به صورت تمام و کمال توسط ربات ها قابل انجام نیست و صرفا این ربات های ابزار های بسیار دقیق و هوشمندی هستند.
اما با این حال چنین دستگاه هایی با وجود تحریم ها و قیمت های سرسام آور آنان, خرید و نگهداری آنها برای بسیاری از کشور های آسیایی غیرممکن است.
با وجود چنین دستگاه های پیشرفته ای بسیاری از عمل های پیچیده که درصد خطای بالای انسانی را دارا بودند, دیگر به راحتی قابل انجام است با کمترین درصد خطا و عوارض پس از جراحی هستند.امید است تا بسیاری از مشکلات با کمک پیوند پزشکی و تکنولوژی با توسعه هوش مصنوعی در این زمینه به راحتی قابل درمان باشند.